Chính phủ Đức vừa thông qua dự thảo Luật Nhập cư mới, trình lên Quốc hội, nới lỏng điều kiện nhập cư và nhập tịch cho người lao động nước ngoài. Theo đó, với quy định mới cũng sẽ áp dụng đối với sinh viên nước ngoài và người nước ngoài học nghề tại Đức.

Dự luật mà Chính phủ Đức vừa thông qua đã nới lỏng đáng kể điều kiện nhập cư và kể cả điều kiện xin quốc tịch Đức. Người lao động nước ngoài chỉ cần có 2 năm kinh nghiệm nghề nghiệp là có thể tới Đức làm việc. Nước Đức sẽ đơn giản hóa thủ tục công nhận tương đương bằng cấp, thậm chí không cần thủ tục này nữa trong một số trường hợp. Chính phủ Đức cũng khuyến khích người nước ngoài tới Đức học nghề rồi ở lại định cư.

Song song với nới lỏng điều kiện nhập cư là một cơ chế tính điểm dành cho những người nước ngoài có tiềm năng, điểm tổng sẽ được cộng từ những chi tiết như biết tiếng Đức, đã có kinh nghiệm nghề nghiệp, có liên hệ nào đó với nước Đức, đang ở giai đoạn đầu độ tuổi lao động… Những người đạt mức điểm nhất định sẽ được phép tạm cư tại Đức tìm việc làm. Theo ước tính, nước Đức sẽ thiếu 7 triệu lao động vào năm 2035.

Dự luật cũng giảm khoảng thời gian người nước ngoài cần có để xin quốc tịch Đức. Trước đây, người nước ngoài phải cư trú hợp pháp tại Đức 8 năm mới có thể xin nhập tịch, giờ chỉ cần 5 năm, với những người hòa nhập tốt thì chỉ cần 3 năm.

Trước đó, phát biểu tại một diễn đàn về nhập cư tại Đức ngày 28/11, Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết nước Đức có kế hoạch nới lỏng rất nhiều quy định trong việc cấp quốc tịch Đức để qua đó thu hút thêm nhiều lao động nhập cư có tay nghề cao trong bối cảnh nước Đức thiếu hụt nhân lực.

Theo bản kế hoạch được Thủ tướng Đức Olaf Scholz bảo vệ tại Diễn đàn về nhập cư, chính phủ Đức sẽ đẩy mạnh việc nhập cư có chọn lọc và xây dựng các chương trình đào tạo nhằm mục đích bù đắp cho sự thiếu hụt nguồn nhân lực có tay nghề cao đang ngày càng có tác động lớn đến nền kinh tế nước này.

Nhằm biến Đức thành một quốc gia hấp dẫn với người nhập cư có tay nghề, Bộ trưởng Nội vụ Đức, bà Nancy Faeser đã giới thiệu một bản kế hoạch với rất nhiều thay đổi theo hướng nới lỏng các điều kiện nhập quốc tịch Đức. Cụ thể, thời gian cư trú tối thiểu để một người lao động nhập cư tại Đức có thể nộp đơn xin quốc tịch Đức được rút ngắn từ 8 năm xuống 5 năm. Trẻ em sinh ra trên đất Đức sẽ tự động có quốc tịch Đức nếu như bố hoặc mẹ đã cư trú hợp pháp trên đất Đức ít nhất 5 năm. Trong một số trường hợp, nếu người nhập cư đáp ứng đầy đủ các yêu cầu hội nhập đặc biệt thì có thể xin quốc tịch Đức chỉ sau 3 năm. Tiếp đến, người nhập cư xin nhập quốc tịch Đức vẫn được quyền giữ lại quốc tịch cũ mà không phải bắt buộc từ bỏ như quy định trước đây.

Ngoài những nới lỏng trên, Thủ tướng Đức Olaf Scholz cũng cho biết, chính quyền Đức cũng dự tính cho phép những lao động cư trú dài hạn trên đất Đức có đầy đủ quyền bỏ phiếu và ứng cử như các công dân Đức. Bên cạnh đó, Thủ tướng Đức cũng hứa hẹn sẽ thiết lập một hệ thống nhập cư tính điểm một cách minh bạch và nhanh gọn, qua đó cho phép những lao động nước ngoài đạt đủ số điểm cần thiết theo hệ thống này có thể nhanh chóng tìm việc làm tại Đức. Ông Olaf Scholz cũng khẳng định, nhiều thập kỷ qua nước Đức đã phát triển nhờ có sự đóng góp to lớn của những người nhập cư.

“Trong nhiều thập kỷ qua, nước Đức đã trở thành một vùng đất của hy vọng. Rất nhiều người, từ đàn ông, phụ nữ cho đến cả trẻ em, đã đến Đức và đã có những đóng góp to lớn để nền kinh tế Đức lớn mạnh như ngày hôm nay. Do đó nước Đức cần phải có một chính sách nhập tịch tốt đẹp hơn cho tất cả những con người này”, ông Olaf Scholz nhấn mạnh.

Chính phủ Đức sẽ chính thức thảo luận về chính sách nhập cư mới từ ngày 30/11 và nếu được thông qua, đây sẽ là các thay đổi lớn nhất về chính sách nhập cư tại Đức kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ 2. Hiện tại, bản kế hoạch này đang gây ra tranh cãi lớn tại Đức, trong đó cả 2 đảng liên minh trong chính phủ Đức là đảng Dân chủ tự do – FDP và đảng Xanh đều đã lên tiếng phản đối kế hoạch này.

Giới phân tích đánh giá, lí do khiến chính phủ của Thủ tướng Olaf Scholz chấp nhận theo đuổi một chính sách nhập cư hết sức rủi ro là vì sức ép kinh tế ngày càng lớn khi tăng trưởng kinh tế Đức suy giảm vì tác động của xung đột Nga-Ukraine và khủng hoảng năng lượng, dân số Đức ngày càng già đi khiến áp lực an sinh xã hội gia tăng, trong khi nước Đức được dự báo sẽ thiếu ít nhất là 5 triệu lao động trong những năm tới. Tuy nhiên, việc nới lỏng quy định nhập cư trong thời điểm này có thể gây ra các phản ứng tiêu cực từ nội bộ nước Đức và châu Âu khi châu lục này đang lo lắng trước làn sóng di cư mới tăng cao nhất kể từ năm 2016.